Tłumaczenia prawnicze są jedną z najpopularniejszych usług wykonywanych przez tłumaczy i biura tłumaczeń. Segment branży tłumaczeniowej, który dotyczy tłumaczeń prawniczych, jest jednym z największych i najszybciej rozwijających się. Wiąże się to przede wszystkim z coraz większą liczbą tekstów prawniczych (m.in. umów, dokumentów założycielskich spółek, pełnomocnictw, aktów notarialnych oraz opinii prawnych i ekspertyz sądowych). Co wyróżnia tłumaczenia prawnicze? Komu są potrzebne i jak znaleźć najlepszego tłumacza?
Teksty prawnicze – charakterystyka
Każda branża, w której używa się specjalistycznego języka, wymaga odpowiedniego podejście. Teksty prawnicze napisane są językiem prawniczym i dla wielu osób dokumenty napisane nawet w rodzimym języku są ciężkie do zrozumienia. Język fachowy używany w branży prawniczej charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem sformalizowania i abstrakcji, ale jest przy tym bardzo precyzyjny. Tłumaczenia prawnicze zmuszają tłumaczy do pracy z bardzo ścisłą terminologią. Każde tłumaczenie musi być wykonane bardzo dokładnie, ponieważ nawet mały, „niewinny” błąd może mieć ogromne znaczenie dla sprawy sądowej. Dobrym przykładem jest tutaj określenie pojęć: małoletni (pojęcie cywilne na określenie osoby poniżej 18 r.ż., która nie zawarła małżeństwa), młodociany (wg Kodeksu Karnego: „sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat”) i nieletni (pojęcie karne oznaczające osobę poniżej 17 r.ż.).
W mowie potocznej często można usłyszeć wyżej wymienione terminy stosowane zamiennie. Taka sytuacja nie może mieć jednak miejsca w przypadku tekstów prawniczych. Tłumaczenia prawnicze cechują się również długimi, wielokrotnie złożonymi zdaniami i , co zaskakujące, z ograniczoną interpretacją. O ile w życiu codziennym terminy te są bardzo często stosowane zamiennie, o tyle nie jest to już możliwe w tekście prawniczym. Język prawniczy cechuje też dość skomplikowana składnia i nie do końca typowe zastosowanie znaków przestankowych. Tłumacząc teksty prawnicze, trzeba również uważać na tzw. nadtłumaczenia (podawanie zbyt wielu zbędnych informacji) i niedotłumaczenia (niepodawanie informacji, które mogą mieć znaczenie przy interpretacji zapisu).
Tekst prawny czy prawniczy?
Wielu osobom teksty prawne i teksty prawnicze mogą kojarzyć się z tym samym – z prawem. Zlecając zadanie prawnikowi lub nawiązując współpracę z biurem tłumaczeń, musimy jednak rozgraniczać teksty prawne i teksty prawnicze. Teksty prawne są pisane językiem prawniczym i obejmują następujące dokumenty: konstytucja, umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia i akty prawa miejscowego. Teksty prawnicze równie dotyczą tekstów pisanych językiem prawniczym, jednak obejmują nieco innych treści: artykuły naukowe, analizy prawnicze, teksty w podręcznikach, ale również wszelkie inne dokumenty funkcjonujące w obiegu prawnym i najczęściej spotykane w branży tłumaczeniowej: pełnomocnictwa, umowy, dokumenty założycielskie spółek – często w formie aktu notarialnego, a także dokumenty sądowe.
